Spreken is zilver, zwijgen is… heel onverstandig!

5 redenen om geen gesprek te voeren met je baas…

Tijdens het mantelzorgwebinar met Tom Plug, senior adviseur compensation & benefits bij KPN werd een volgende belangrijke strategie voor werkende mantelzorgers duidelijk. Ga op je werk het gesprek aan en blijf in dialoog. Vanzelfsprekend, denk je misschien. Uit onderzoek (van stichting Werk en Mantelzorg) blijkt iets heel anders. Maar liefst 55% van de werkende mantelzorgers maakt hun zorgtaken op het werk niet bespreekbaar.Schermafbeelding 2014-01-29 om 20.16.42

Ik vroeg de deelnemers aan het webinar om in te schatten welke reden aan dit besluit ten grondslag ligt. De  uitkomsten zijn hier afgebeeld en kloppen aardig. Uit in het W&M-onderzoek blijkt dat 50% het een privekwestie vindt. Een te respecteren opvatting. Of het wijs is, is een andere zaak. Het blijkt dat deze groep meer problemen ervaart in het combineren van werk en zorg en minder gebruik maakt van regelingen.

Opmerkelijk is ook dat mantelzorgers de collegialiteit en flexibiliteit van hun collega’s veel te somber inschatten. 40% denkt dat collega’s geen werk kunnen of willen overnemen. Terwijl 90% zegt dat wel te willen en kunnen. Ook leidinggevenden blijken tot meer oplossingen bereid dan verondersteld werd.

Een gemiste kans dus als je in stilte voortploetert. In een eerder blog ‘3 succesfactoren voor een mantelzorgcoalititie op het werk’ heb ik beschreven wat er in zo’n gesprek aan de orde zou kunnen en moeten komen. Aanbevolen lectuur 🙂 Maar blijkbaar zien mantelzorgers veel beren op de weg, waardoor ze niet aan een gesprek beginnen. Die nemen we hier onder de loupe.

5 redenen om geen gesprek te voeren met je baas

1. Ik wil niet zeuren of zielig gevonden worden.

En ik zie er tegenop om op mijn knieën te moeten…. Realiseer je dat het gesprek dat je wilt voeren gaat om het bereiken van een win-win situatie. 50% van werkende mantelzorgers raakt overbelast. Dat betekent verminderde productiviteit, ziekmelding of langdurige uitval. Daar is niemand bij gebaat. Het is dus ook in het belang van je werkgever om preventieve maatregelen te treffen. Voorkomen is hier beter dan genezen. De meeste organisaties hebben tegenwoordig duurzame inzetbaarheid als belangrijk doel van personeelsbeleid. Daar is het jou ook om te doen.

Als je werkgever niet gemotiveerd is om goed te zorgen voor zijn personeel, zal het economisch argument hem zeker overtuigen. De kosten of moeite van de door jou gevraagde faciliteiten vallen al snel in het niet bij de kosten van verzuim en/of vervanging. Reken maar eens voor.

2. Mijn baas heeft geen enkele interesse voor privé-zaken.

Aan jou om duidelijk te maken dat het hier niet gaat om een gemiddeld privé-akkefietje. Jij hebt een mega-uitdaging als het om werk-privé balans gaat. De kans is groot dat in het personeelsbeleidsplan (meestal op Intranet in te zien) doelstellingen staan op het gebied van work-life balance, duurzame inzetbaarheid, levensloopbestendigheid noem maar op. Doe dus je huiswerk. Ook als er geen beleid is, geldt punt 1 onverminderd.

Blijf je een afwijzende houding ontmoeten, dan wordt het tijd om hulptroepen in te zetten. Denk aan je HR-adviseur of een vertrouwenspersoon (intern). Of een mantelzorgcoach/makelaar of vakbondadviseur (extern). In deze tijd waarin de overheid haar burgers tot mantelzorgtaken verplicht, kunnen werkgevers zich niet aan hun verantwoordelijkheid onttrekken.

3. Ik weet eigenlijk niet wat er mogelijk is.

De wettelijke verlofmogelijkheden gelden ook voor mantelzorg. Daar kun je dus een beroep op doen (zie de links hieronder). Verlof is echter vaak een korte termijn oplossing en niet structureel. Bovendien kost het al snel geld. Vaak ben je meer gebaat bij afspraken die echt iets oplossen in jullie situatie. Maatwerk dus. Bedenkt eerst wat je nodig hebt. Oriënteer je dan wat er in de CAO van jouw organisatie staat over mantelzorg, werk/prive e.d. (verlof en andere faciliteiten). 10% van de organisaties heeft speciale mantelzorgvoorzieningen in de CAO opgenomen. Zie hiervoor de CAO-monitor (zie link onderaan).

Bedenk dan welke individuele afspraken je (aanvullend) zou willen maken. Voorbeelden in de werksfeer: gebruik maken van Het Nieuwe Werken (als dat kan in jouw organisatie), flexibele werktijden, thuiswerken, diensten ruilen e.d. Denk ook aan afspraken over telefoneren, bereikbaarheid of begeleiding van doktersbezoek onder werktijd. En je kunt denken aan zaken die iets oplossen in de zorgsfeer. Het blijkt namelijk dat zorgfactoren zwaarder doortikken in overbelasting dan werkfactoren. Denk aan het volgen van coaching of training om problemen in de relationele sfeer op te lossen. Of het inschakelen van een mantelzorgmakelaar om knelpunten in de zorg op te lossen.

4. Dat geeft vast scheve ogen bij mijn collega’s.

Als ik privileges krijg, zo zullen ze dat wel zien, voelt de rest zich achtergesteld. Ik hoor nu al wel eens: ‘ik ben alleenstaande moeder of ik heb 4 kinderen en dat is ook zwaar’. Zal zeker zo zijn, maar mantelzorg is geen keuze. Dat overkomt je. En geeft een veel intensievere belasting dan andere zorgsituaties. Denk alleen al aan de emotionale druk. En zoals hierboven vermeld: vaak zijn collega’s tot veel meer bereid dan je denkt. Dat vraagt wel dat je enige openheid van zaken geeft. (zie hierover tip  7 in mijn vorige blog ‘8 tips om een brug te slaan tussen mantelzorg en werk’). Bovendien zijn mensen zich er in toenemende mate van bewust dat zij morgen ook zomaar voor die taak kunnen staan. Het is ook de taak van je leidinggevende om je teamleden aan te spreken op hun collegialiteit en te laten bijdragen aan een oplossing.

5. Straks ben ik de eerste die eruit vliegt…

In deze economisch moeilijke tijd, zijn veel werknemers bang om negatief op te vallen. En duidelijk maken dat je thuis zwaar belast bent, kan misschien ooit in je nadeel werken. Zo denken mantelzorgers vaak. Ten eerste kun je niet zomaar ontslagen worden. Dat is aan velerlei regels gebonden, waar niet zomaar alle mantelzorgers op de eerste rij kunnen worden gezet. Maar als je je zo onveilig voelt, moet je misschien de suggestie van Tom Plug volgen en een vertrouwenspersoon betrekken.

Ten tweede is het van belang dat je ook duidelijk maakt wat je werk voor je betekent. Dat het niet alleen een bron van inkomsten is, maar ook deel uitmaakt van zingeving, van je persoonlijke ontwikkeling en van jouw eigen leven. Dus dat naast jouw motivatie om te zorgen ook een grote motivatie om te werken staat. Bovendien blijkt uit onderzoek dat mantelzorgers die door hun werkgever ondersteund worden, op hun beurt grote loyaliteit laten zien. Voor wat, hoort wat! Het kan geen kwaad dat nog even aan te stippen.

Nuttige informatie vind je verder op:

www.werkenmantelzorg.nl: informatie voor werknemers en werkgevers

rijksoverheid.nl: de voorwaarden van alle verlofregelingen

CAO-monitor mantelzorg: cao-afspraken m.b.t. mantelzorg op een rijtje (2012)

mezzo.nl: adressen van lokale steunpunten mantelzorg en meer

www.bmzm.nl: beroepsvereniging van mantelzorgmakelaars 

 

Next ArticleIs mantelzorg je leven of een deel van je leven?