Waarom de psychiatrie ook voor jou dichtbij kan zijn…

Ken jij mensen met psychische problemen?

Of mensen die als mantelzorger betrokken zijn bij iemand met bijvoorbeeld schizofrenie, depressie, borderline, verslaving of een andere psychiatrische aandoening?

Geen idee wie?

Logisch. Je kunt ze echt niet op afstand herkennen.
En ze zullen er zelf niet snel over beginnen.

Praten over een psychische aandoening stuit al snel op onbegrip. Mensen weten niet wat ze zich erbij moeten voorstellen.

Vinden het eng. Of raar. Of aanstellerij. Plakken hun vooroordelen op jou.

Niet voor niets heeft de Week van de Psychiatrie  dit jaar als thema ‘stigmatisering‘. Want de geestelijke gezondheidszorg behandelt jaarlijks 850.000 mensen ( ggzNederland/2009). Genoeg aanleiding voor een herbezinning op ‘normaal’ en ‘anders’ zijn.

Als je partner, kind of familielid psychische problemen heeft, ervaar je ook het taboe. De aandoening straalt namelijk ook op jou af. Je gaat er vast niet goed mee om. Of misschien komt het wel mede door jou. Dus hou je liever je mond. Als ‘patiënt’ en ook als mantelzorger.

Een groot contrast met lichamelijke aandoeningen. Die meestal op veel meer begrip en compassie mogen rekenen.

Wat betekent een psychiatrisch ziektebeeld voor een werkende mantelzorger?

Zorgen voor iemand in de psychiatrie maakt de combinatie werk en zorg niet eenvoudiger.

Denk bijvoorbeeld aan:

  • De onvoorspelbaarheid van de aandoening. Waardoor je het gevoel hebt continue alert en beschikbaar te moeten zijn. Gaat het goed of komt er een inzinking of terugval..
  • Acute crisissituaties. Dan moet je snel kunnen schakelen. Ingewikkeld als je ook naar je werk moet…
  • Het taboe op psychiatrische aandoeningen. Onbegrip en vooroordelen maken het lastig om hulp te vragen en te krijgen. Of je gewoon gesteund te weten.
  • Gebrek aan samenwerking met en tussen hulpverleners. Het kost veel tijd om contact te onderhouden met alle betrokken instanties, die onderling de hulp te weinig coördineren. En overleg en telefoongesprekken kunnen echt niet altijd buiten kantooruren.

En dan krijgt deze groep mantelzorgers ook nog eens de minste hulp uit hun omgeving. Het sociale netwerk is klein geworden. Familieleden en vrienden kunnen ook vaak niet goed met de problematiek omgaan. En dus mijden zij het contact.

De mantelzorger staat er dus behoorlijk alleen voor.

Zorgen voor een naaste met psychische problemen is een van de meest belastende vormen van mantelzorg, zo blijkt uit onderzoek van het SCP (2012). En geeft dus meer risico op ernstige overbelasting en gezondheidsschade.

Wat kun je doen als collega of leidinggevende?

Als je weet of vermoedt dat iemand mantelzorger is van een naaste met psychiatrische problematiek?

  • breng het gesprek eens op het onderwerp, vanuit een open houding
  • bied een luisterend oor, vermijd meningen en adviezen
  • bied hulp aan, maar ga niet voor de ander denken
  • maak zorgverlof en flexibele werktijden mogelijk
  • wees alert op signalen van overbelasting

Grijp de Week van de Psychiatrie aan om eens een gesprek te voeren over het verschil in reactie op lichamelijk en geestelijk ziek zijn…

Meer weten over psychiatrische aandoeningen?

Leestip: “In de beste families” van Paul Teunissen.

 

 

 

Next ArticleEen gemiste kans die je vakantiedagen kost!