GEVRAAGD: sterke persoonlijkheid m/v

Hoe inzicht in je valkuilen je sterker maakt

jonge mantelzorger“Overal waar TE voor staat is niet goed”, zei mijn moeder vroeger. Maar voor te krachtig lijkt dat niet op te gaan….

Eigenschappen als zelfstandigheid, daadkracht, stabiliteit en doorzettingsvermogen worden maatschappelijk hoog gewaardeerd. Personeelsadvertenties zijn daarvan een goede illustratie! Mensen met deze kwaliteiten zijn niet alleen ideale medewerkers, maar ook ideale vrienden, vrijwilligers en… mantelzorgers.

Als iedereen omvalt gaan zij door. Als rots in de branding. Onder stress blijven ze kalm en stabiel. Ze geven niet snel op, het zijn doorzetters. Ook hebben ze een hoog plichtsbesef. En zijn niet te beroerd om de rotklusjes op te knappen. Ze vragen niet snel om hulp. Ze blijven logisch nadenken, ook als de rest in paniek raakt.

De ‘Wees Sterk-werkstijl’ noemen we dit in de Transactionele Analyse. Misschien herken je er iets in? Veel mantelzorgers hebben dit als dominante werkstijl. Zeker als ze jong zijn begonnen met zorgen. De rol die je had in je gezin van herkomst , blijf je vaak de rest van je leven vervullen. Toen en daar omdat je niet anders kon. Hier en nu omdat het zijn nut heeft bewezen en je er waardering voor krijgt. Dat werkt ook door in je teamrol. Je gezin was immers ’the first team you were on’. Lees hier verder hoe dat werkt.

Met de Wees Sterk-werkstijl krijg je dus een hoop voor elkaar. En iedereen heeft je er graag bij.

Alleen maar voordelen dus.

Of toch niet…?

De schaduwzijde of de valkuilen

Elke werkstijl heeft ook een schaduwkant. Die is het directe resultaat van een overdosis van diezelfde werkstijl. Een ’teveel van het goede’, waar we door stress toe gedreven worden. Daniel Ofman noemt het de valkuil van een kwaliteit. Zo kan teveel daadkracht drammerig overkomen. Bij een Wees Sterk kan zelfstandigheid doorschieten in alles alleen doen. Ze vraagt geen hulp en accepteert moeilijk aangeboden hulp.

Haar (of zijn) rots-in-de-branding-rol vraagt dat ze niet teveel met zichzelf bezig is. Dus heeft ze geleerd om haar eigen behoeften te negeren, soms zelfs te onderdrukken. En als ze dat maar lang genoeg doet, voelt ze ook niet meer dat ze behoefte heeft aan rust of eten of ontspanning of steun. Dat alles maakt de Wees Sterk tot de ideale burn out kandidaat. Want op een keer is het op.

Jonge mantelzorgers ontwikkelen vaak al vroeg een Wees Sterk werkstijl. De schaduwkant ligt voor hen extra op de loer. Ze hebben hun kwaliteiten meestal ontwikkeld in een te vroege fase van hun ontwikkeling. Daardoor heeft de kwaliteit niet goed kunnen ‘rijpen’. En zijn ze niet toegekomen aan ontwikkelingstaken waar het wel de tijd voor was. Denk aan zich afzetten tegen hun ouders of het opbouwen van vriendschappen. Daardoor ontbreekt het tegenwicht. En omdat ze al zo jong begonnen zijn met sterk zijn, zijn ze ook al jong kandidaat voor een burn out.

Kortom, te krachtig bestaat wel degelijk en is onwenselijk. Voor de mantelzorger zelf en voor de zorgsituatie. Om optimaal van je sterke kwaliteiten te profiteren, is inzicht in je valkuilen dus noodzakelijk.

Hoe dan wel?

Een sterke persoonlijkheid betekent niet dat je alles zelf moet doen (hoe stoer de omgeving dat ook mag vinden). Op tijd hulp mobiliseren is belangrijk. Het betekent ook goed schakelen tussen plichtsbesef en ontspanning. En dus alert zijn op (fysieke) signalen dat het even genoeg is. Het betekent ook anderen aanspreken op hun inzet en er niet als een kruimeldief achteraan zuigen. En het vraagt de moed om af en toe te melden dat de Rots even niet beschikbaar is voor Rots-in-de-branding-werkzaamheden.

Ben je zorgprofessional? Dan herken je wellicht het nodige in het beschreven profiel. En zul je Wees Sterk-mantelzorgers kunnen waarderen. Denk echter niet te snel: O, die redt het wel. Maar vraag door of de persoon in kwestie ook de schaduwkant van haar grote kracht in beeld heeft. EN weet hoe hier goed mee om te gaan.

Ben je leidinggevende? Wees alert op die mantelzorgende medewerker die nooit klaagt en zelden iets vraagt. Neem het initiatief voor een gesprek over de belasting en de balans tussen werk en zorg. Want als de rots omvalt, heb je wel een aardbeving!

Ben je benieuwd of Wees Sterk ook jouw dominante werkstijl is?

En wil je tips om je kwaliteiten te benutten en je valkuilen te vermijden?

Laat het me weten en ik stuur je de test met toelichting ‘Sterk in zorg en werk’.

Next Article5 insidertips voor de ondersteuning van jonge mantelzorgers